اثربخشی مداخله همکاری خانه و مدرسه (FAST) بر خودکار‌آمدی و استرس والدگری مادران کودکان دارای مشکلات رفتاری برونی‌شده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی و آموزش کودکان با نیاز‌های خاص، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار، روانشناسی تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

3 دکتری، روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان

چکیده

مشکلات رفتاری برونی­شده کودکان، همواره والدین و مراقبان آن­ها را با مسائل و مشکلات عدیده­ای مواجه می­سازد. این پژوهش به منظور بررسی اثربخشی مداخله همکاری خانه و مدرسه بر خودکار­آمدی و استرس والدگری مادران کودکان دارای مشکلات رفتاری برونی­شده انجام شد. روش این پژوهش شبه­آزمایشی و با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمام مادران کودکان 8 تا 10 سال دارای مشکلات رفتاری برونی­شده در شهر اصفهان در سال 1400 بود. پس از اعمال ملاک­های ورود و خروج، 30 نفر از آن­ها با روش نمونه­گیری چند­مرحله­ای خوشه­ای تصادفی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) گمارش شدند. مداخله همکاری خانه و مدرسه در هشت جلسه 150 دقیقه­ای برای گروه آزمایش اجرا شد. ابزار­های پژوهش شامل چک­لیست رفتاری کودکان (آخنباخ و رسکورلا، 2001)، پرسشنامه خودکار­آمدی والدگری  (دومکا، 1996) و استرس والدگری (آبیدین، 1995) بود. نتایج تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر نشان داد که در گروه آزمایش، خودکار­آمدی والدگری (30/10=F و 001/0=P) به شکل معناداری افزایش و استرس والدگری (51/23=F و 001/0=P) کاهش یافته است که حاکی از اثربخشی مداخله همکاری خانه و مدرسه می­باشد؛ این اثر در مرحله پیگیری نیز تداوم داشت. بر اساس یافته­های پژوهش، برنامه همکاری خانه و مدرسه به عنوان یک مداخله مؤثر در مشکلات مادران کودکان دارای مشکلات رفتاری برونی­شده می­تواند مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Family and Schools Together (FAST) Intervention on Maternal Self-Efficacy and Parental Stress in Children with Externalized Behavioral Problems

نویسندگان [English]

  • Sara Nejatifar 1
  • hasan rahimi 2
  • ali aghaziarati 3
1 Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Assistant Professor, Educational Psychology, Farhangian University, Tehran, Iran.
3 Ph. D in psychology and education of exceptional children, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan,
چکیده [English]

Externalized behavioral problems in children present numerous challenges and difficulties for their parents and caregivers. This research aimed to investigate the effectiveness of the Home-School Collaboration Intervention on maternal self-efficacy and parental stress in children with externalized behavioral problems. The research design employed a quasi-experimental pretest-posttest with a control group. The target population consisted of all mothers of 8-10-year-old children with externalized behavioral problems in Isfahan city in the year 2021. After applying inclusion and exclusion criteria, a sample of 30 participants was selected using multi-stage cluster random sampling and randomly assigned to the experimental group (15 participants) and control group (15 participants). The Home-School Collaboration Intervention was implemented in eight 150-minute sessions for the experimental group. The research instruments consisted of the Child Behavior Checklist (Achenbach & Rescorla, 2001), Parental Self-Efficacy Questionnaire (Dumka, 1996), and Parental Stress Scale (Abidin, 1995). The results of repeated measures ANOVA analysis showed a significant increase in maternal self-efficacy (F = 10.30, p < 0.001) and a significant decrease in parental stress (F= 23.51, p < 0.001) in the experimental group, indicating the effectiveness of the Home-School Collaboration Intervention. These effects were maintained in the follow-up stage. Based on the research findings, the Home-School Collaboration Intervention can be considered an effective intervention for mothers of children with externalized behavioral problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family-School Collaboration
  • Self-Efficacy
  • Parental Stress
  • Externalized Behavioral Problems