تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پنجم دبستان از لحاظ میزان توجه به مهارت‌های زبانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو باشگاه پژوهشگران و نخبگان

2 دانشگاه یزد

3 دانشگاه فرهنگیان

چکیده

پژوهش حاضر باهدف تحلیل محتوای کتاب جدیدالتاًلیف مطالعات اجتماعی پنجم دبستان ازلحاظ میزان توجه به مهارت‌های زبانی انجام‌گرفته است. نوع تحقیق، توصیفی و روش آن تحلیل محتوا بود. جامعه‌ی آماری شامل کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه پنجم دبستان بوده‌‌ و برای نمونه‌گیری از روش چندمرحله‌ای و برای اطمینان از کفایت نمونه از تکنیک تصنیف استفاده شد. به این صورت که ابتدا کل کتاب انتخاب شد، در مرحله بعد 10 درس اول آن برگزیده شدند و سپس در این 10 درس تنها به تحلیل جملات کتاب بسنده شد. به‌منظور داده‌اندوزی از فهرست وارسی محقق ساخته استفاده شد. این فهرست مشتمل بر تعدادی مؤلفه مربوط به هرکدام از مهارت‌های زبانی بوده است. روایی ابزار ازنظر 7 نفر کارشناس تاًیید و پایایی آن از روش‌های همسازی و بازنمایی برآورد شد. از شاخص‌های فراوانی و درصد برای تحلیل داده‌ها استفاده گردید. عمده‌ترین نتایج پژوهش بیانگر آن است که: 1. درزمینه‌ی مهارت نوشتن مؤلفه‌های توسعه‌ی توانایی تبدیل نشانه‌های آوایی به نوشتاری؛ آشنایی با اجزای جمله موضوع؛ آشنایی با بند روایتی، بندهای بدنه و بند توصیفی به میزان بالایی نسبت به سایر مؤلفه‌ها موردتوجه قرار گرفتند؛ اما مؤلفه‌های آشنایی با بند نتیجه‌گیری و انشانویسی یا کلاً موردتوجه قرار نگرفته‌ یا به میزان کمی به آن‌ها توجه شده است. 2. در مورد مؤلفه‌های مهارت خواندن بیشترین توجه به آشنایی با حروف ربط عطفی و کمترین توجه به آشنایی با حروف ربط تقابلی و سببی شده است. 3. درزمینه‌ی مؤلفه‌های مهارت گوش دادن، به شاخص‌های بحث و گفت‌وگو و اظهارنظر در مورد مطالب متن شنیداری و رسیدن به استنباط با توجه به متن شنیداری به میزان بالایی و به شاخص‌ افزایش تمرکز بر لحن کلام در متون شنیداری در سطح پایینی پرداخته‌شده است. 4. درزمینه‌ی مهارت سخن گفتن توجه بالایی به شاخص سخن گفتن متناسب با بافت و مخاطب شده ولی مؤلفه‌های به‌کارگیری گونه‌های مختلف زبان و قصه‌گویی ازنظر دور ماندند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پنجم دبستان از لحاظ میزان توجه به مهارت‌های زبانی

چکیده [English]

The aim of this study was content analysis  of the new compilation book of fifth grade social studies in terms of attention to language skills. The method used in this descriptive study is content analysis. The statistical population consisted fifth grade social studies textbook of elementary school This study applied a multi-stage sampling design and as well as using the split-half technique to ensure the adequacy of the sample size. Entire book was chosen, in the next stage10 first lessons were chosen and their sentences were analyzed. In order to gathering of data was used from the researcher making checklist. The list includes a number of components related to each of the language skills.  Validity of the instrument was confirmed by 7 experts and its reliability was estimated by harmonic and representation methods, Frequency and percentage were used for data analysis. The main results of this study indicate that: 1- in regard writing skill, to components of the development of the ability commutating a phonetic sign to writing, introduction with components subject sentence,  paragraph narrative, paragraphs of body and the describing paragraph were attended a lot. but to components of introduction deduction and writing of essay were attended a low.  2-  in regard of the components of reading skills, to introduction with conjunctions were attended a lot to introduction to respect to interactional and causal conjunctions were attended a low, 3-  in regard components of listening skills, the parameters of debate and comment on the contents of audio texts and the inferential according to the text of listening  were attended a lot and to   increase of focus on the tone of language to texts auditory were attended a low. 4- ‌in regard speaking skills, to appropriate index of speaking to context and audience were attended high, but to  to the index components using different types of language and storytelling were attended a low.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Studies
  • language skills
  • Content Analysis